Azot (N-NO3) - niedobory w akwarium

Wstęp

Azot (poza supermakroelementem czyli węglem - C) jest kluczowym i najważniejszym makroelementem jeżeli chodzi o wzrost wegetatywny roślin wodnych i lądowych. Bardzo często opisywany w literaturze osobno ze względu na swoją funkcję. Odpowiada za wiele procesów i jest składnikiem budulcowym chlorofilu, białek, hormonów itp. Jego funkcja jest niezastąpiona. Dość powszechnie występuje w wodach wodociągowych w postaci azotanu (NO3). W regionie Świdwina, Łobza (Zachodniopomorskie) stężenia nierzadko były w wysokości kilkadziesiąt mg/l. Większość soli z azotem jest bardzo łatwo rozpuszczalna, w wodzie akwariowej może występować w postaci amoniaku/amonu (NH4/NH3), azotynu (NO2) i azotanu (NO3). W większości roślin klasyfikowany jako pierwiastek mobilny, co oznacza, że niedobór obserwować można na starszych liściach, aczkolwiek w akwariach hi-tech i szybkim wzroście, zwłaszcza łodygowców niedobór można też zobaczyć na liściach nowych.

Funkcja i transport azotu

Objawy niedoboru azotu

• Bardzo często występuje w akwariach.
• Zwolnienie tempa wzrostu roślin, następnie zahamowanie wzrostu roślin.
• Karłowacenie nowych przyrostów, zamieranie stożków wzrostu, zmniejszenie się wielkości liścia.
• Żółknięcie liści dolnych, gdyż następuje odpływ azotu do liści nowych. W kolejnych etapach żółta blaszka liściowa degraduje, czernieje (nekroza).
• Czerwienienie, wybarwienie liści nowych, stres związany z niedoborem azotu, niewystarczająca ilość azotu do wyprodukowania chlorofilu.
• W przypadku nagłego braku azotu nowe przyrosty mogą być blade podobnie jak w przypadku niedoboru żelaza czy mikroelementów, także stożek może zamierać.
• Objawu niedoboru widoczne w pierwszej kolejności na liściach starszych gdyż azot jest bardzo łatwo re-utylizowany.
  
  

Przyczyny niedoboru azotu

• Zbyt niskie dozowanie azotu do akwarium w stosunku do ilości roślin.
• Uszkodzone korzenie roślin.
• Zbyt duża ilość innych anionów jak np. siarczany.

Objawy nadmiaru azotu

Nadmiary azotu z naszych obserwacji polegają na niedoborach innych składników odżywczych. Azot napędza metabolizm roślin i tym samym pozostałe składniki wymagane do wzrostu muszą być dostarczone w odpowiednich ilościowych lub zaczynają się problemy. Opisywane problemy nadmiaru azotu to glony nitkowate, karłowacenie stożków wzrostu itp. Nadmiar azotu sam w sobie nie stanowi problemu według naszych obserwacji dla roślin wodnych, natomiast dla ryb  już tak.

Postępowanie w przypadku niedoboru azotu

Najpierw należy dobrze zdiagnozować problem. W przypadku niedoboru wystarczy dopuścić ryby, które będą generować amoniak. Ponadto można zastosować jeden z wielu dostępnych nawozów do nawożenia akwarium azotem. Jak zawsze służymy doradztwem.

Zalecana ilość azotu

Zalecana ilość azotanów (NO3) w akwarium z roślinami akwariowymi to 10-20mg/l. Rośliny tolerują także inne zawiązki azotu i z łatwością pobierają mocznik, amoniak/amon (NH4/NH3) i azotyny (No2).