Akwarystyczny logo
0
Obsługa zamówień złożonych poprzez system sklepu, doradztwo

Poniedziałek - Piątek
8:00 - 15:30

Akwapedia®
Porady i najczęściej zadawane pytania akwarystyczne

Niedobory mikro i makroelementów u roślin akwariowych

Wstęp

Poradnik który oferujemy jest zbiorem ponad 30 lat doświadczeń w akwarystyce i tyczy się niedoborów jak i nadmiarów składników odżywczych w akwariach u roślin akwariowych (a nie lądowych!). Poradnik nie jest zbiorem dywagacji z internetowych stron bez pokrycia tylko stanowi realne źródło wiedzy.

Prawidłowa diagnoza złego stanu roślin akwariowych, wykrycie problemu jaki dolega roślinie na podstawie tylko jej wyglądu jest niemal niemożliwe dla niedoświadczonego akwarysty bez podstawowej wiedzy o składnikach odżywczych takich jak mikro makroelementy, mało tego, taka diagnoza może być trudna nawet dla doświadczonego i dociekliwego miłośnika roślin akwariowych.

Aby poradzić sobie z problemami u roślin akwariowych bezwzględnie trzeba poznać podstawowe zasady nawożenia, po ich przyswojeniu szybciej i z mniejszym prawdopodobieństwem błędu można podążać w odpowiednim kierunku dożąć do perfekcji. Wiedza z poradnika połączona z wiedzą o parametrach wody w danym akwarium (testy wody) może być solidną podstawą do utrzymania roślin akwariowych w doskonałej kondycji.

Zły stan roślin to nie tylko niedobory

Podstawą to rozpoznania problemu musi być wiedza zatem zacznijmy od tego, że rośliny akwariowe mogą być w złej kondycji z wielu powodów. Nie tylko niedobór jak to się powszechnie przyjęło świadczy o złej kondycji roślin, wielokrotnie przyczyna może być inna, poniżej podstawowe przyczyny:

  • niedobór składników odżywczych
  • toksyczność składników odżywczych
  • niedobór dwutlenku węgla
  • nieodpowiednie światło
  • nieodpowiednie podłoże
  • toksyczne działanie środków chemicznych jak leki i inne
  • dewastacja roślin przez ryby, ślimaki itp

Składniki odżywcze - podstawy

Każda roślina akwariowa po jej wysuszeniu zawiera szereg tych samych pierwiastków mineralnych, różnica polega jedyne na ilości poszczególnych  składników między roślinami i akwariami w jakich te rośliny rosną.

  1. Super makroelement czyli Węgiel (C), w akwarystyce określany jako CO2 bo w takiej postaci podaje się go do akwarium. Rośliny potrzebują go w ogromniej ilości, znacznie większej niż makro i mikroelementów razem.
  2. Makroelementy czyli Azot (N), Fosfor (P), Potas (K), Wapń (Ca), Magnez (Mg), Siarka (S) w akwarystyce określane jako makro czyli znajome N-P-K, ale nie tylko bo jeszcze Ca-Mg-S. Rośliny potrzebują ich w dużej ilości, znacznie większej niż mikroelementów.
  3. Mikroelementy czyli Chlor (Cl), Żelazo (Fe), Mangan (Mn), Cynk (Zn), Bor (B), Miedź (Cu), Molibden (Mo), Nikiel (Ni). Rośliny potrzebują ich w niewielkiej ilości, ale bez ich obecności wzrost jest niemożliwy.
  4. Reszta czyli to o czym się nie mówi Tlen (O) i Wodór (H). Rośliny potrzebują tych składników w sporych ilościach, jednak ani wodoru ani tlenu w H2O nie powinno brakować.
Rośliny w akwarium w którym nie brakuje składników odżywczych

Rośliny w akwarium w którym nie brakuje składników odżywczych

Gdzie patrzeć aby zobaczyć - podstawy

Podstawą do ustalenia problemów odżywczych jest diagnoza miejsca problemów. Jest to ważne z tego powodu, iż część składników odżywczych jest mobilna a część jest niemobilna. Niedobory składników niemobilnych będą występować na nowych przyrostach - nowych liściach. Niedobory składników mobilnych będą występować na liściach starych. Dzieje się tak dlatego iż, składniki niemobilne raz wykorzystane w budowie tkanki roślin czy procesie budowy nie mogą być przesuwane wewnątrz rośliny, niedobór zatem będziemy widzieć np. na nowych liściach czy stożku wzrostu. Natomiast składniki mobilne mimo iż zostały użyte w procesach budowy lub do samej budowy roślin, mogą być przesuwane z liści starszych do liści nowych, kiedy to brakuje tych składników w akwarium, dla przykładu roślina przy niedoborze składnika mobilnego weźmie go ze starych liści dla budowy nowych liści, powodując tym samym degradację liścia z jakiego składnik został zabrany.

  • Składniki mobilne to Azot (N), Fosfor (P), Potas (K), Magnez (Mg), Cynk (Zn), Bor (B), Molibden (Mo), Nikiel (Ni).
  • Składniki niemobilne Wapń (Ca), Siarka (S), Chlor (Cl), Żelazo (Fe), Mangan (Mn), Bor (B), Miedź (Cu), Molibden (Mo), Nikiel (Ni).

Niedobór składników mobilnych
zwracamy uwagę na degradujące, żółknące, dziurawe dolne liście i/lub łodygi i/lub korzenie.

Niedobór składników niemobilnych
zwracamy uwagę na bielejące, żółknące, dziurawe górne liście, łodygi.

Zrozumieć na co patrzymy - podstawy

Najbardziej popularne symptomy problemów z roślinami to białe liście, żółte liście, dziurawe liście, czarne liście, zagloniałe liście itd.

  • Chlorozy - kiedy stary zielony liść traci chlorofil czyli zielony kolor, lub nowy liść nie może go przybrać mówimy o chlorozach czyli stanie kiedy liście roślin zielonych są żółte lub nawet białe lub żółte z zielonymi tylko żyłkami.
  • Nekrozy - kiedy niedobór składników w nowych przyrostach roślin postępuje lub odpływ składników mobilnych ze starszych liści postępuje, wcześniej żółta tkanka zaczyna mieć czarne plamy, lub dziury, lub zaczyna gnić: taki stan nazywamy nekrozami.
  • Glony na liściach – często ten stan jest traktowany objawowo czyli środkami na glony. Problem glonów na liściach zwłaszcza liściach starszych wynika z tego o czym pisaliśmy wyżej, czyli z odpływu składników mobilnych ze starych liści do nowych liści. Stary liść zaczyna degradować, jest chlorotyczny lub nekrotyczny (żółty lub nawet ciemnieje lub ma ciemne kropki). W tym stanie rozkładająca się materia organiczna i odpływający węgiel stanowi doskonałą pożywkę dla glonów. Stan zaglonienia roślin zatem wiąże się ze złym stanem roślin, niedoborem ewentualną toksycznością składników odżywczych.
  • W przypadku chloroz/nekroz na nowych liściach zazwyczaj mówimy o niedoborach składników odżywczych niemobilnych. W przypadku chloroz/nekroz/glonów na starszych liściach zazwyczaj mówimy o niedoborach składników mobilnych.

Chlorozy wierzchołkowe
pierwszy etap niedoboru składników niemobilnych, może się objawiać wszelako: bielenie, czerwienienie, żółknięcie. Ważne jest ze kolor i jego nasycenie zaczyna znacząco odbiegać od stanu kiedy roślina jest zdrowa.

Nekrozy wierzchołkowe
kolejny etap po chlorozach, efekt długotrwałego niedoboru składnika niemobilnego. Tkanka zaczyna zanikać, degradować, robią się dziury i plamy, lub tkanka nie może się budować.

Chlorozy dolnych liści
pierwszy etap niedoboru składników mobilnych, może się objawiać na rożne sposoby w zależności od koloru roślin: zielone liście staja się żółte, czerwone liście staja się bezbarwne, zielonkawe, widać odpływ barwników, mogą pojawiać się kropki, plamki itp.

Nekrozy dolnych liści
drugi etap niedoboru składników mobilnych, może się objawiać na rożne sposoby np: czernienie plam, dziury w miejscach wcześniejszych chloroz, dezintegracja tkanek, zostaje sam szkielet itp.

Podsumowanie

Dane zawarte w tym poradniku to szczegółowe opisy ogólnych problemów jakie można napotkać przy pielęgnacji roślin w akwarium. W kolejnych poradnikach znajduje się równie szczegółowa analiza niedoborów i nadmiarów konkretnych składników odżywczych wraz ze zdjęciami. Zapraszamy do lektury.

Autor artykułu: Andrzej Konarski
Czy artykuł był pomocny?

Liczba użytkowników, którzy uważają ten artykuł za przydatny: 503 z 568

Nasza infolinia jest czynna w godzinach 8:00 - 15:30

×